UNITATEAREN DESKRIBAPENA:

Osasuna izaki bizidun ororen bizitzan berebiziko garrantzia duen gaia da. Osasunaren kontzeptua eta bizimodu osasuntsu bat izatearen ideia urteetan aldatuz joan da. Hala ere, kirola, elikadura orekatua eta gaixotasun bat izan ezkero mediku batengana joateko aukera izatea oso garrantzitsuak izan dira auzoan betidanik.

Unitate honetan osasunean eman diren aldaketak aztertuko ditugu, sendatzeko era ezberdinak ikasiko ditugu eta bizimodu osasuntsu bat aurrera eramateko aukerak landuko ditugu.

Horretarako ikasleen aurre ezagutza eta esperientzietatik abiatuko gara, auzoko osasunaren historian murgilduz, auzokideen kontakizunak entzunez, gelakideekin jakintzak partekatuz eta elkarrekin informazioa debatituz erronka nagusi bat gauzatuko dute. Erronka unitateko ataza ezberdinetan landu dutena ulertu eta gero, gazteleraz albiste bat zuzentasunez asmatu, idatzi eta partekatzea izango da. Horretarako beharrezkoak izango diren oinarri guztiak ataza ezberdinetan aurkituko dituzte, pixkanaka hausnartuz eta erronka nagusira hurbilduz.

Nahiz eta osasunaren gaiaren edukiak landuko diren, helburua ez da eduki horiek barneratzea izango, ikasleek norbere ezagutzak partekatzea eta elkarrekin kolektiboki eraikitzea izango baita garrantzitsuena. Izan ere, pertsona guztiok gaiaren inguruko ezagutzak ditugu eta horiek elkarlotuz, informazio berria ulertuz, kideekin partekatuz eta debatituz historia guztion artean eraikitzea da unitatearen helburu nagusia.

Diziplinarteko izaera duenez ikasgai ezberdinetan landu daiteke unitatea, hala nola, ikerketa, euskara, natur zientziak, gizarte zientziak, balio sozial eta zibikoak edo IKT. 

OINARRIZKO KONPETENTZIAK:

Orokorrak:

• Ikasteko eta pentsatzeko konpetentzia
• Hitzezko, hitzik gabeko komunikaziorako eta komunikazio digitalerako konpetentzia
• Elkarbizitzarako konpetentzia

Espezifikoak:

• Hitzezko eta idatzizko komunikazio jariokor, autonomo, sortzaile eta eraginkorrak egitea.
  
• Hitzik gabeko kodeak ulertzea eta jarioz, autonomiaz, sormenez eta eraginkortasunez erabiltzea.
  
• Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak modu sortzaile, kritiko, eraginkor eta seguruan erabiltzea, ikasteko, aisiarako, inklusiorako eta gizartean parte hartzeko.
  
• Informazioa bilatzea, aukeratzea, gordetzea eta berreskuratzea hainbat informazio-iturritatik (informazio-iturri inprimatu, ahozko, ikus-entzunezko, digital eta bestelakoetatik), eta iturri horien egokitasuna ebaluatzea.
  
• Informazioa interpretatzea eta ebaluatzea (pentsamendu kritikoa).
  
• Ideiak sortzea eta hautatzea (pentsamendu sortzailea).
  
• Norberaren portaerak giza eskubideen oinarrian dauden printzipio etikoak eta elkarbizitzaren oinarri diren gizarte-ohituretatik eratortzen diren arauak betetzea.

DIZIPLINETAKO BARNEKO KONPETENTZIAK:

Orokorrak:

• • Konpetentzia sozial eta zibikoa
  • Zientzietarako konpetentzia
  • Hizkuntza- eta literatura-komunikaziorako konpetentzia

Espezifikoak:

• Bizi duen inguruneaz jabetzen den herritarra izatea eta egoera hori onartzea, konpromisoa izanda eta elkartasuna adierazita; aintzat hartzea garaiko gizarteetako aniztasun soziala eta kulturala, eta, bereziki, egungo euskal gizartekoa, eta naturarekin, bere buruarekin eta gainerako pertsonekin harremanetan jartzeko era berrien bila aritzea, gizartea hobetu eta jasangarri bihurtzeko.
• Zientzia-jakintzak egoki erabilita eta arduraz, autonomiaz eta ikuspegi kritikoz hartzea natura-ingurunearen gaineko erabakiak eta giza jarduerek ingurune horretan eragiten dituzten aldaketei buruzkoak, eta bizitzako esparru eta egoera guztietan jardutea gisa horretan, norberaren eta gizartearen bizitza hobetzeko eta ingurunea zaindu eta hobetzeko.
• Norberaren gizartea ezagutzea, eta bereziki haren iraganeko eta egungo eraketa, antolamendua eta funtzionamendua; gizartea zer lurraldetan eta nola ezarrita dagoen jakitea, haren iraganaren kontzientzia hartzea eta gizakien ekintzak gizartean sortzen dituen arazoen aurrean modu positiboan jarduteko gaitasuna lantzea.
• Esparru pertsonal, sozial edo akademikoen berezko hitzezko, idatzizko eta ikusentzunezko testuak sortzea, eraginkortasunez erantzuteko askotariko komunikazio-beharrizanei.
• Hainbat esparrutako hitzezko, idatzizko eta ikus-entzunezko testuak, analogikoak zein digitalak, ulertzea eta jarrera kritikoz balioestea, xede edo helburu pertsonalak, sozialak edo akademikoak erdiesteko.
  

Ebaluazio irizpidea orokorrak:

• Nork bere nortasuna eratzen du, eta norberaren ahalegina eta hobetzeko nahia sustatzen duten estrategiak bultzatzen ditu, gizaki autonomo eta sozial moduan garatzeko, gainerakoekin elkarrekintzan, sormena, ekintzaile-sena eta lankidetza sustatuz.
• Norberaren ezagutzan sakontzen du, lorpenak erdiesteko motibazioa sustatzen duten estrategien bidez, eta nork bere pentsamena eta ikaskuntza-estiloak erregulatzen ditu, natura-inguruneko arazoei eta pertsonen bizitzarekin duten erlazioari buruzko erabakiak modu arduratsuan, autonomoan eta kritikoan hartuz.
• Ezaugarri bereizgarriak dituzten gizarte- eta kultura-taldeetako kide dela ohartzen da eta balioesten du, norberaren kultura-ezaugarri bereizgarriak eta beste talde batzuekiko desberdintasunak aintzat hartzen ditu, eta gainerako identitate, kultura eta herriekiko errespetua du eta giza eskubideak errespetatzea ezinbestekoa delaz ohartzen da.
• Nork bere burua eta osasuna zaintzeko eta bizimodu osasungarria izateko jarrerak eta ohiturak garatzen ditu, giza gorputzaren ezagutza zientifikoa oinarri hartuta, eta banakoen arteko
  desberdintasunak errespetatzen ditu, bizi-ohitura osasungarriak sustatuz eta banakoei nahiz taldeei eragin diezaieketen arriskuak saihestuz.
• Natura-ingurunean agerian jartzen diren ezaugarriei eta erlazioei erreparatzen die, haiei buruzko galderak egiten, identifikatzen, sailkatzen eta azaltzen ditu, horretarako askotariko ikerketa-materiala erabiliz, natura-ingurunea ulertzen du eta Lur planeta babesteak eta errespetatzeak gure bizitzarako nahiz etorkizuneko belaunaldientzat duen garrantziaz jabetzen da.
  
• Hizkuntzaren zenbait erabilera-eremutan sortutako ahozko, idatzizko eta ikusentzunezko diskurtsoak ulertzen eta interpretatzen ditu, zenbait motatako komunikazioegoerei aurre egiteko.
• Norberaren esperientziatik gertueneko esparruetan eraginkortasunez, errespetuz etaelkarrekin lan egiteko gogoz bai ahoz eta bai idatziz komunikatzeko gai da, unean uneko komunikazio-premiei behar bezala erantzuteko.

Unitatea ebaluatzeko irizpide zehatzak:

• Ikaslea gelakideekin taldekatze txiki eta handietan ezagutzak, iritziak eta bizipenak partekatu ditu.
• Gelako debatean parte hartu du, interesez eta txandak errespetatuz. 
• Materialak arretaz entzun eta landu ditu, materialetan datorren informazioaz gain inguruko ezagunekin gaia landuz.
• Sendabelarrak zer diren eta zertarako balio duten ulertu du, interesa azalduz.
• Erronka gogoz gauzatu du. Kalitate oneko albiste bat idatzi eta aurkeztu du, gaztelania hizkuntza zuzentasunez erabiliz eta unitatean zehar landutako ideiak txertatuz.
• Besteen aurkezpenak eta azalpenak interesez entzun ditu.